Buongiorno a tutti,
W naszej wyczerpującej walce z przyimkami tym razem trafiamy na potężnego wroga: przyimek in. Bardzo często używany, jest w zasadzie niezbędny do życia. Jak działa?
Przyimek in oznacza „w” lub „do”. Łączy się oczywiście z rodzajnikami, tworząc następujące formy (tzw. formy ściągnięte):
In + il = nel
In + lo = nello
In + la = nella
In + l’ = nell’
In + i = nei
In + gli = negli
In + le = nelle
In w “czystej postaci”, niepołączonej z rodzajnikami (tzw. in semplice) używamy w przypadku nazw krajów, regionów, kontynentów i dużych wysp (kwestia, ktora wyspa jest duża, była szeroko omawiana tutaj). Nie szkodzi, że zwykle wszystkie te miejsca mają rodzajniki: przy in rodzajniki znikają i cześć. Chyba, że nasz kraj/region/kontynent/wyspa jest z natury w liczbie mnogiej (jak choćby Stati Uniti, czyli Stany Zjednoczone) – wtedy używamy in ściągniętego. Warto zapamiętać, że wśród włoskich regionów Marche są właśnie takim mnogim regionem, a oprócz tego przy Lazio używamy formy nel, a nie in – nie pytajcie, dlaczego, bo nie wiem. Zatem:
Abito in Polonia.
Vado in Italia.
Abito nelle Marche.
Vado negli Stati Uniti.
Oprócz tego, in będziemy używać w przypadkach nazw pomieszczeń w domu. Będzie to zwykle in semplice, chyba że oprócz samej nazwy miejsca pojawią się dodatkowe informacje (np. do kogo nalezy pomieszczenie). Zatem:
Sono in cucina.
Sono nella cucina di Chiara.
Taka sama zasada występować będzie w tysiącach innych przypadków: będziemy używać samego in, jeżeli padnie tylko nazwa miejsca bez żadnych szczegółów. Na przykład: in ufficio, in farmacia (w ogóle jeśli nazwa miejsca kończy się na –ia akcentowane), in chiesa, in biblioteca, in piscina, in albergo, in ospedale, in centro, in discoteca. In stanie się ściągnięte, jeśli nazwie miejsca towarzyszą dodatkowe informacje. Zatem:
Vado in ufficio.
Vado nell’ufficio del mio avvocato.
Lavoro in biblioteca.
Lavoro nella Biblioteca Nazionale.
Vado in chiesa.
Vado nella Chiesa di San Paolo.
Zasada ta nie do końca się sprawdza w przypadku nazw środków transportu. Używamy in semplice, jeżeli pojawia się sama nazwa i nic więcej, natomiast jeżeli środek transportu jest wielce konkretny, zamiast in pojawia się przyimek con + rodzajnik. Dotyczy to sytuacji, kiedy używamy czasownika andare, więc jesli nie jadę, tylko np. czekam na kogoś w samochodzie, to powiemy spokojnie „Ti aspetto nella macchina di Carlo”. Zatem:
Vado in autobus.
Vado con l’autobus delle 8:30.
Vado in macchina.
Vado con la macchina di mio padre.
To jednak nie koniec. Mamy też pewne utarte zwroty, w których używamy po prostu in semplice i nie ma tu innego wyjścia, jak je porządnie zapamiętać. Są to na przykład: in campagna, in montagna, in piazza, in città... i tysiące innych! Mamy bowiem całkiem sporo innych przykładów użycia preposizione in, ale chwilowo dajmy temu spokój i przećwiczmy to, co już jest. W zakładce „Materiały do nauki włoskiego” czeka na Was tłusty zestaw ćwiczeń, zatytułowany „preposizione in”. Buon lavoro!
