Sierpniowa niedziela z gramatyką: partykuły ci i ne

Sierpniowa niedziela z gramatyką: partykuły ci i ne

Kochani,

Witam już w trzecim odcinku „Sierpniowej niedzieli z gramatyką” (poprzednie odcinki znajdziecie tu [klik] i tu [klik]). Dzisiaj weźmiemy sobie na tapetę dwie problematyczne kwestyjki, zwane przez specjalistów partykułami ci i ne. Zobaczymy, czym partykuły ci i ne się między sobą różnią, jak ich używać i dlaczego są tak szalenie pożyteczne. Do dzieła!

Partykuła ci

Particelli ci poświęciłam swego czasu aż trzy wpisy. Zasługiwała na nie, gdyż ma sporo różnych znaczeń. Spróbujmy je podsumować:

1.Partykuła ci może zastępować nazwę miejsca (więcej o tym tu [klik])

Amo l’Italia e ci vado almeno due volte all’anno (ci = in Italia)

Kocham Włochy i jeżdżę tam przynajmniej dwa razy w roku.

2. Partykuła ci może zastępować część zdania wprowadzoną poprzez przyimek a, in lub su (więcej o tym tu [klik]).

Pensi spesso al tuo futuro? Sì, ci penso [ci = al mio futuro)

Myślisz często o swojej przyszłości? Tak, myślę o niej.

Do zapamiętania w tym kontekście są czasowniki, które wyjątkowo się z partykułą ci lubią, jak na przykład contarci (liczyć na coś), crederci (wierzyć w coś), pensarci (myśleć o czymś), riuscirci (dać radę coś zrobić), provarci (próbować coś), tenerci (zależeć na czymś)

3. Partykuła ci rafforzativo (więcej o tym tu [klik])

Per imparare l’italiano ci vuole tanta pazienza.

Żeby nauczyć się włoskiego, trzeba dużo cierpliwości.

Są takie zwroty, których ci jest nieodłączną częścią i niekoniecznie łatwo jest zrozumieć, co ona tam robi. Nie ma innego wyjścia, jak je po prostu zapamiętać! Są to na przykład metterci (zajmować czas), volerci (potrzebować), starci (mieścić się lub zgadzać się), entrarci (mieć coś wspólnego).

 

Partykuła ne

Particella ne nie jest może aż tak fascynująca jak ci, za to jest bardzo często używana, dlatego absolutnie trzeba ją znać.

1.Partykuła ne w znaczeniu ilościowym (więcej o tym tu [klik])

Partykuła ne może zastępować rzeczownik wyrażony pewną ilością (na przykład dwa, kilogram, pięć litrów, trzy sztuki, dziesięć opakowań i tak dalej). Działa na podobnej zasadzie co zaimki dopełnienia bliższego, ale one zastępują nam po prostu rzeczownik, a ne może się pojawić się tylko wtedy, gdy rzeczownik wyrażony jest poprzez ilość.

Quanta torta mangi? Ne mangio un pezzo, grazie. (ne=di torta)

Ile tortu zjesz? Zjem go kawałek, dziękuję.

2. Partykuła ne zastępuje część zdania wprowadzoną przez przyimek di

Działa to zupełnie tak samo jak partykuła ci, tylko że ci zastępuje części zdania wprowadzone przyimkiem a, su lub in, a partykuła in – tylko wprowadzoną przez przyimek di. Do zapamiętania takie czasowniki jak dirne (mówić o czymś), parlarne (także mówić o czymś, rozmawiać o czymś), pensarne (myśleć o czymś- mieć opinię o czymś), saperne (wiedzieć o czymś), valerne la pena (być wartym czegoś).

Anna ama ancora il suo ex ragazzo e ne parla sempre (ne=del ragazzo)

Anna kocha wciąż swojego byłego i ciągle o nim mówi.

3. Partykuła ne zastępuje nazwę miejsca

Podobnie jak partykuła ci, także partykuła ne może zastępować nazwę miejsca, ale uwaga – tylko wtedy, jeśli nazwa owego miejsca została wprowadzona przyimkiem da.

Carlo è andato a Roma, ne torna domani (ne = da Roma).

Carlo pojechał do Rzymu, wraca stamtąd jutro.

Uff! Mam szczerą nadzieję, że takie małe confronto między dwoma partykułami się Wam przydało. Pamiętajcie, partykuły ci i ne są naprawdę sympatyczne, warto ich używać! No i na pewno warto je przećwiczyć – plik z ćwiczeniami, zatytułowany „Partykuły ci i ne”, czeka już na Was w zakładce „Pliki do pobrania”. Buon lavoro!

Aleksandra: kompletnie zwariowana na punkcie Włoch, włoskiego i wszystkiego, co się z włoskim łączy.