Dzisiaj znowu będzie o congiuntivo. Znowu, bo zdaje się, że temat jest wiecznie aktualny i zawsze na czasie. A dzisiaj będzie bardzo praktycznie, tak praktycznie, że bardziej się nie da. Czyli: jak zapamiętać formy congiuntivo?
Pamiętajmy, że congiuntiva są aż cztery: presente, passato, imperfetto i trapassato. Problem w konstruowaniu form sprawiają w zasadzie tylko presente i imperfetto, bowiem passato i trapassato zbudowane są na bazie właśnie presente i imperfetto.
Zwykle to właśnie congiuntivo presente powoduje, że włosy się podnoszą na głowie. Takie to dziwne, do niczego niepodobne… Wcale nie. Jeśli przyjrzymy się bliżej formom congiuntiva, odkryjemy pewne prawidłowości.
Zacznijmy od tego, że forma congiuntivo presente jest taka sama dla wszystkich osób liczby pojedynczej, co bardzo upraszcza sprawę. I co ciekawe, zwykle ta właśnie forma (mówię o czasownikach nieregularnych) jest bardzo podobna do pierwszej osoby liczby pojedynczej tego czasownika w czasie teraźniejszym, w trybie oznajmującym. Wystarczy tylko zamienić ostatnią samogłoskę na „a” i już. Przykład? Proszę bardzo.
Indicativo presente (io) | Congiuntivo presente (io,tu,lui,lei) | |
volere | voglio | voglia |
fare | faccio | faccia |
potere | posso | possa |
venire | vengo | venga |
To pierwsze z brzegu przypadki. Właściwie jedynymi czasownikami nieregularnymi, które tej reguły tej respektują, są essere (sono –> sia), avere (ho –> abbia), stare (sto –> stia), dovere (devo –> debba), sapere (so –> sappia)… Zatem jeśli zapomnimy formy congiuntiva, przypomnijmy sobie pierwszą osobę liczby pojedynczej trybu oznajmującego i już mamy dużą szansę na zwycięstwo.
Jeśli zaś pamiętamy formę liczby pojedynczej congiuntivo, to reszta idzie gładko. Forma noi jest zawsze i bezwzględnie identyczna z formą noi czasu teraźniejszego trybu oznajmującego – od tej reguły nie ma ani jednego wyjątku, zatem: siamo- siamo, abbiamo – abbiamo i tak dalej. Dotyczy to także czasowników regularnych: mangiamo – mangiamo, crediamo – crediamo i tak dalej. Forma voi wygląda tak jak forma noi: odcinamy tylko „amo” i zamiast tego dodajemy „ate”,na przykład:
noi | voi | |
arrivare | arriviamo | arriviate |
credere | crediamo | crediate |
dormire | dormiamo | dormiate |
andare | andiamo | andiate |
essere | siamo | siate |
Mamy to! Została nam tylko forma loro. Stworzenie jej jest banalne. Bierzemy formę liczby pojedynczej i dodajemy „no”. Od tej reguły nie ma żadnych wyjątków: zarówno czasowniki regularne, jak i nieregularne przestrzegają tej reguły surowo.
Io,tu,lei,lui | loro | |
arrivare | arrivi | arrivino |
credere | creda | credano |
dormire | dorma | dormano |
andare | vada | vadano |
essere | sia | siano |
Widzicie, jakie to jest cudownie spójne, logiczne i proste? Wystarczy tak naprawdę przyswoić jedną tylko formę i już wszystkie formy mamy w małym palcu.
Że co? Że ćwiczenia? Ależ proszę bardzo, w zakładce „Materiały do nauki włoskiego” od dawna czeka na chętnych plik o nazwie „Congiuntivo cz.1”, a tam masa, po prostu masa ćwiczeń na czasowniki regularne i nieregularne. Bierzcie i jedzcie, moi drodzy.