Ogni scherzo vale

Ogni scherzo vale

Witajcie!

Skończył się nam styczeń, zaczął się luty, a wraz z nim – karnawał, tańce, hulanki i swawole (przynajmniej dla tych, którym nie zaczęła się sesja). Karnawał we Włoszech obchodzony jest hucznie i z przytupem, przede wszystkim oczywiście w Wenecji (filmik o karnawale weneckim możecie zobaczyć https://studiaparlaama.pl/niech-zyje-bal/),ale też w Viareggio. Tak bogate świętowanie musiało wywrzeć spory wpływ na język i słownictwo, nic więc dziwnego, że mamy tak dużo w języku włoskim wyrażeń i zwrotów związanych z karnawałem.

carn2

Samo słowo „carnevale” wywodzi się najprawdopodobniej od łacińskiego „carnem levare”, czyli odstawić mięso, lub od „carni vale” – żegnaj mięsko. Tak czy siak, karnawał był zapowiedzią nadejścia Quaresima, czyli Wielkiego Postu, i ostatnią szansą, żeby się najeść i wyszumieć. Stąd też powiedzonko A carnevale ogni scherzo vale, czyli w karnawale każdy żart jest dozwolony. Inne przysłowia odwoływały się do wręcz do rozpusty: “E’ come un cardo senza sale far col marito (con la moglie) il Carnevale”, czyli jest jak karczoch bez soli spędzać karnawał w towarzystwie współmałżonka. O ulotności miłostek nawiązanych w tym beztroskim okresie mówi zwrot: L’amor nato a Carnevale muore in Quaresima (miłość, która urodzila się w karnawale, umiera w Wielkim Poście). No i nie zapominajmy o jedzeniu (oczywiście, nie zapomnimy… mówimy o Włoszech!): o osobie przy kości i radośnie uśmiechniętej możemy powiedzieć, że „pare un Carnevale”, czyli wygląda jak karnawał!

Venezia - Carnevale 2012

Jak karnawał, to rzecz jasna także i maski (la maschera). Z tym słowem mamy oczywiście również całą moc zwrotów. Można zatem avere una bella maschera, czyli dużą siłę ekspresji i wyrazistą twarz (mówimy w ten sposób najczęściej o aktorach) lub też avere una maschera sul volto, nosić na twarzy maskę: chodzi tu o ukrywanie swoich myśli i emocji lub o udawanie kogoś, kim się nie jest. Jak można maskę nosić, to można ją oczywiście zrzucić: gettare una maschera oznacza odrzucenie pozorów i jasne pokazanie, kim się jest i jakie się ma intencje. O osobie nadmiernie wymalowanej powiemy, podobnie jak po polsku, że sembra una maschera (wydaje się maską). Ciekawy jest też żartobliwy zwrot ti conosco mascherina!, czyli poznaję cię masko! Mówimy tak wtedy, gdy uda się nam odkryć prawdziwe intencje drugiej osoby: coś jak polskie „przejrzałem cię”.

Revelers at Venice's Carnivale

Vi conosco mascherine! I wiem, że w czasie karnawału lepiej się bawić niż uczyć, ale może akurat jakieś modo di dire Wam w głowie zostanie? 🙂

Buon divertimento!

carn 1

 

Źródła: 

http://www.placidasignora.com/2011/02/04/carnevale-e-maschere-proverbi-e-modi-di-dire/

http://dizionari.corriere.it/dizionario-modi-di-dire/M/maschera.shtml

Aleksandra: kompletnie zwariowana na punkcie Włoch, włoskiego i wszystkiego, co się z włoskim łączy.