Animali e animaletti: na psa urok, czyli zwroty ze słowem pies

Animali e animaletti: na psa urok, czyli zwroty ze słowem pies

Drodzy Czytelnicy SPA,

Zapraszam na kolejną odsłonę cyklu językowego „Animali i animaletti”, w których opowiadamy o zwrotach i wyrażeniach związanych ze zwierzętami. Dzisiaj padło na psy (i cani)!

Podobnie jak w języku polskim, także we włoskim mamy na pęczki modi di dire związanych z psami. Nie zawsze są one bardzo pozytywne:  o osobie mizernej i tchórzliwej możemy powiedzieć, że jest psem (essere un cane), także  o kimś, kto nie sprawdza się w swojej pracy powiemy, że è come un cane. Jeśli coś się nam nie podoba, na przykład jedzenie czyli pogoda, możemy powiedzieć, że jest to da cani (ho mangiato da cani, fa un freddo cane, fa il tempo da cane).  Figlio di un cane powiemy o osobie wyjątkowo wstrętnej i nieludzkiej (po prostu sukinsyn), a brzydki kolor między brązem i szarością, szarobury, możemy nazwać kolorem uciekającego psa – color di can che scappa. Przyznajcie, że to bardzo oryginalne!

1

Fa un freddo cane!

Psy kojarzą się też z ogólnym pechem i upokorzeniem: fortunato come un cane in chiesa , czyli szczęśliwy jak pies w kościele,oznacza osobę pechową (w dawnych czasach wyganiano z kościołów psy, które się tam ewentualnie chciały schronić). Za pomocą okrzyku Povero cane!możemy wyrazić współczucie i litość dla jakiegoś nieszczęśnika, a morire come un cane oznacza umrzeć w smutku i samotności. Trattare come un cane oznacza natomiast traktować kogoś bardzo źle, bez szacunku: co może skutkować tym, że ktoś może sembrare un cane bastonato, czyli wyglądać jak obity pies. Ciekawe jest też wyrażenie menare il can per l’aia, czyli zaganiać psa do kurnika: oznacza to, że ktoś traci czas na bezowocne pogaduszki bez żadnej konkluzji, najczęściej po to, by odsunąc od siebie jakieś czekające go zadanie. czasem tłumaczy się też ten zwrot jako “owijać w bawełnę”, ale to rzecz jasna zależy od kontekstu.

Inne zwroty natomiast odwołują się do siły psa: non svegliare il can che dorme, czyli nie budź spiącego psa oznacza, że nie należy prowokować kogoś, kto może być groźny, a chwilowo siedzi spokojnie.  Il cane che abbaia non morde, mówi inne przysłowie: pies, który szczeka, nie gryzie. Zabawne, że cane non mangia cane, pies nie zjada psa, czyli należy trzymać się razem (odwołuje się to do częstych ciemnych interesów i krycia wspólników: kruk krukowi oka nie wykole, powiedziałabym).

3

Jak widzicie, biedne pieski nie kojarzą się raczej zbyt dobrze. A przeciez il cane è  il miglior amico dell’uomo  (pies jest najlepszym przyjacielem człowieka!) i w dodatku jest fedele come un cane (wierny jak pies).

Źródło 1

Źródło 2

 

 

Aleksandra: kompletnie zwariowana na punkcie Włoch, włoskiego i wszystkiego, co się z włoskim łączy.