Językowe dylematy część 2.

Językowe dylematy część 2.

Drodzy Czytelnicy,

Witam Was w kolejnej edycji „Językowych dylematów”, czyli cyklu, w którym staram się usilnie objaśnić adeptom języka włoskiego zawiłości tego pięknego języka. Dzisiaj zajmiemy się ornitologią oraz najtrudniejszym włoskim rzeczownikiem.

Jedno z najciekawszych pytań, które ostatnio słyszałam, dotyczyło sów, a ściślej różnicy między słowem civetta i gufo (słowniki podają zwykle oba terminy). Z całą pewnością nie potrafiłabym odpowiedzieć na to pytanie, gdyby nie fakt, że sowy – z racji mojego nazwiska – zajmują w moim sercu szczególne miejsce. Otóż il gufo jest po pierwsze znacznie większy od la civetta: ma wielkośc około 60 centymetrów albo i więcej i charakteryzuje się śmiesznymi, sterczącymi na głowie piórami (mówi się na to ciuffo, czyli kosmyk, coś takiego jak po polsku „wicherek”). La civetta natomiast jest malutka i nie ma wicherków. Ornitolodzy znajdują jeszcze setki innych sposobów na rozróżnienie tych dwóch gatunków, na przykład wielkość pazurków i kolor upierzenia, ale my w końcu nie jesteśmy ornitologami. Warto za to wiedzieć, że la civetta oznacza także kokietkę.

gufo

To jest gufo. https://it.wikipedia.org

la_civetta

A to jest civetta. http://www.boorp.com/

Drugie pytanie dotyczy jednego z najbardziej z najbardziej paradoksalnych włoskich rzeczownikow: jak należy używać słowa la gente? Otóż, jest to czasownik, które ma znaczenie wyłącznie mnogie: oznacza ludzie, jako masę ludzi. Nie można używać tego w sensie pojedynczym, tak jak my nie użyjemy słowa „ludź”, musimy powiedzieć człowiek (l’uomo). Jednocześnie, z punktu widzenia gramatycznego, to słowo ma wyłącznie liczbę pojedynczą, co oznacza, że wszystkie elementy zdania muszą być w liczbie pojedynczej. Nie można sobie nic wymieniać na mnogą: ani przymiotnika, ani rodzajnika, ani czasownika, ani w ogóle niczego. Ma być pojedyncza i basta, a tłumaczyć musimy na mnogą. Ot, paradoks. Spójrzcie na przykłady:

In vacanza c’era molta gente simpatica, che ballava ogni sera. (Na wakacjach było dużo sympatycznych ludzi, którzy tańczyli co wieczór)

A Roma c’è sempre tantissima gente che non solo visita i monumenti, ma anche lascia nella città molti soldi (W Rzymie jest mnóstwo ludzi, którzy nie tylko zwiedzają zabytki, ale także zostawiają w mieście dużo pieniędzy).

Zauważcie: wszystkie elementy dotyczące słowa „la gente”, te zakreślone na fioletowo są zawsze w liczbie pojedynczej.

gente

Tu jest naprawdę molta gente.  www.langheroeromonferrato.net/

Mam nadzieję, że teraz życie stanie się łatwiejsze 🙂 Pamiętajcie, że możecie współuczestniczyć w tworzeniu tego cyklu: Wasze pytania i wątpliwości możecie zostawiać w komentarzach pod wpisem, na facebooku lub wysłać mailem na adres aleksandra.sowinska@op.pl.

Aleksandra: kompletnie zwariowana na punkcie Włoch, włoskiego i wszystkiego, co się z włoskim łączy.