Są w języku włoskim takie słowa, które nie bardzo wiadomo, co znaczą: takie wykrzyknienia, które w zależności od kontekstu mogą znaczyć różne rzeczy i czasem są wręcz nieprzetłumaczalne. Jednym z takich słów jest addirittura: to piękne wyrażenie już w pisowni może nam sprawić kłopot, gdyz zawiera dwie podwójne spółgłoski: d i t (ale już r podwójne nie jest – pilnujcie się!).
Addirittura jest słowem dawnym, pochodzącym od łacińskiego „a dirittura”, czyli od razu, bezpośrednio. Dzisiaj używa się jeszcze czasem tego słowa w tym kontekście, na przykład:
Non devo tornare a casa, andiamo addirittura in discoteca. (nie muszę wracać do domu, chodźmy od razu na dyskotekę).
Niektóre źródła mówią, że brzmi to nieco archaicznie, ale się zdarza i sama tez kilka razy tak słyszałam. Ale o wiele częściej używa się w innych kontekstach, przede wszystkich w sensie „ojej, aż tak?”, „tak bardzo”, „do takiego stopnia” i może być zarówno w formie komentarza, wyrażenia zdziwienia/współczucia, ale także pytania.
A: Ho litigato con il mio ragazzo e ora voglio lasciarlo. (Pokłóciłam się z chłopakiem i teraz chcę go zostawić)
B: Addirittura! Dai, ripensaci ancora! (Aż tak? No nie, przemyśl to jeszcze!)
A: I miei vicini sono terribili. Fanno le feste fino alle quattro di mattina! (Moi sąsiedzi są okropni. Robią imprezy aż do czwartej rano).
B: Addirittura?! Dovresti forse chiamare la polizia! (Aż tak źle? Może powinieneś zadzwonić na policję!)
Bardzo często stosowane jest także to nasze addirittura w sensie „nawet”, „po prostu”, co bardzo „wzmacnia” siłę zdania i jego dosadność.
Per le nozze i miei amici hanno fatto una festa grandissima: hanno invitato i parenti, gli amici e addirittura i colleghi dall’Università! (Moi przyjaciele urządzili wielkie wesele: zaprosili krewnych, przyjaciół i nawet kolegów ze studiów!)
Oggi ho preparato un grande pranzo: ho fatto la zuppa, il pollo con le verdure e addirittura il tiramisù! (Dzisiaj zrobiłam dobry obiad: zupę, kurczaka z warzywami i nawet tiramisù!).
Non sono contenta del mio lavoro. Addirittura, qualche volta penso di andare via. (Nie jestem zadowolona z mojej pracy. Nawet czasem myślę o odejściu).
I chyba w tym kontekście używa się naszego addirittura najczęściej. Pamiętajcie tylko o włożeniu odpowiedniej dawki emocji w wypowiedzenie tego słówka: bo ono jest właśnie takie soczyste, emocjonalne, można je addirittura wykrzyczeć! 😉
