10 ciekawostek o Koloseum

Koloseum, gdy tak się o nim mówi, może wydawać się dla wielbicieli Włoch nieco banalne. W końcu jest to coś, co każdy zna, każdy rozpoznaje na zdjęcie, miejsce oblegane przez turystów o każdej porze roku. Jednak czy rzeczywiście wiemy tak dużo o tej wielkiej, starożytnej budowli? Przygotowałam dla Was dziesięć ciekawostek o Koloseum, które może odsłonią przed Wami inne oblicze starożytnego amfiteatru.

1. Nazwa Koloseum wbrew pozorom nie wywodzi się od wielkości budowli. Pochodzi najprawdopodobniej od posągu Kolosa Nerona, który to posąg stał w pobliżu amfiteatru. Rzeźba miała aż 35 metrów wysokości, ustawiona była na 18-metrowym cokole, została jednak zniszczona najprawdopodobniej w XI wieku. Inna teoria mówi o tym, że dawniej w Koloseum znajdowała się pogańska świątynia, zaś obrzędy w niej odprawiane kończyły się pytaniem “Colis Eum?” (wielbisz go?). Colis Eum… Colosseo? Kto wie? 
2. Niekiedy Koloseum stawało się miejscem odtworzenie bitew morskich. Dno amfiteatru wypełniane było wówczas wodą z miejskich akweduktów. Było to coś w rodzaju spektaklu: odtwarzano przebieg wielkich słynnych bitew, głównie greckich. Ciekawostką jest fakt, że napełnienie Koloseum wodą do takiego poziomu, by dało się odtworzyć bitwę, trwało zaledwie 7 godzin.

 

3. Po upadku Cesarstwa Rzymskiego Koloseum przez wiele lat trwało zapomniane i rabowane: zabierano stamtąd materiał budowlany, niszcząc bezpowrotnie wspaniałą strukturę amfiteatru. Dopiero papież Benedykt XIV zainteresował się losem budowli. Odprawił w Koloseum pierwszą Drogę Krzyżową (do dzisiaj w Wielki Piątek odprawiana jest tam ta ceremonia z udziałem papieża) i postawił w nim krzyż.

4. Koloseum to miejsce śmierci. W czasach starożytnych odbywały się tam oczywiście igrzyska, walki gladiatorów (walczyli między sobą, ale też z dzikimi zwierzętami), mówi się o dziesiątkach tysięcy ofiar tych krwawych zabaw. W średniowieczu Koloseum traktowane było jak cmentarz: różnego rodzaju bandyci grzebali tam swoje ofiary. Tak mroczne miejsce przyciągało wszelakiej maści czarnoksiężników i magów, którzy ponoć znajdowali wśród ruin rośliny o potężnych magicznych mocach. Nic dziwnego, że według średniowiecznych legend to właśnie w Koloseum miały się znajdować wrota do piekieł.

5. Dzisiaj jednak Koloseum bierze udział w międzynarodowej kampanii przeciwko karze śmierci. Jak to możliwe? W czasie ogólnoświatowej akcji #Citiesforlife co roku 30 listopada na murach budowli wyświetla się napis “Tak dla życia, nie dla kary śmierci”. Jest w tym coś symbolicznego, że miejsce będące cmentarzem dla tak wielu dziś staje się symbolem walki z karą śmierci, nie sądzicie?

6.Koloseum niespodziewanie przekształciło się w ogród botaniczny. W starych ruinach żyje ponad 350 różnych gatunków roślin, w tym niektóre bardzo egzotyczne: najprawdopodobniej wiatr przywiał ich nasionka, a te znalazły w Koloseum sprzyjające warunki, żeby się rozwijać.

7. W okresie faszystowskim we Włoszech, a więc – mówiąc ogólnie – przed II wojną światową, narodził się pomysł, by przekształcić Koloseum w … ogromny luksusowy hotel! Na szczęście wojna uniemożliwiła te absurdalne plany, a po wojnie nie było już o tym mowy. Choć z pewnością hotel “Koloseum” byłby jednym z największych na świecie…

 

8. Dziś Koloseum, niegdyś budzące taki strach, jest poważnie zagrożone. Nie chodzi tylko o rozsypujące się mury – prowadzone są prace remontowe, na które pewien florencki biznesmen wyasygnował aż 25 milionów euro – ale także o rekordowe ilości turystów (w sezonie nawet 30 tys. osób dziennie). Taka ilość ludzi w ogóle może być groźna dla starej budowli, trzeba przy tym nadmienić, że turyści przyczyniają się do tego swoim zachowaniem – m.in. bazgrzą po murach albo ryją na nich swoje inicjały. Problemem jest także chroniczny brak personelu – nikt nie chce pracować w Koloseum, czyżby tak źle płacili?

9. Zdarza się, że Koloseum na chwilę przypomina sobie czasy dawnej świetności i staje się wielką salą koncertową. Jednak trzeba być wielkim artystą, by dostąpić takiego zaszczytu! Jak dotąd w Koloseum śpiewali m.in.Paul McCartney, Ray Charles, Elton John i Andrea Bocelli.

 

10. W VII wieku naszej ery pewien mnich o imieniu Beda, zwanym Czcigodnym, wypowiedział proroctwo: “Finche’ esistera’ il Colosseo, esistera’ anche Roma, quando cadra’ il Colosseo, cadra’ anche Roma, quando cadra’ Roma, cadra’ anche il mondo” (dopóki istnieje Koloseum, istnieje też Rzym, kiedy upadnie Koloseum, upadnie Rzym, a kiedy upadnie Rzym, upadnie cały świat”). Wniosek? Należy szczególnie strzec Koloseum przed ewentualnym zamachem terrorystycznym.

Muszę Wam powiedzieć, że dla mnie Koloseum było i pozostanie na zawsze miejscem absolutnie magicznym. Nie przeszkadza mi zupełnie fakt, że jest tak znane i oblepione ludźmi. Zawsze robił na mnie ogromne wrażenie fakt, że wokół tak starego amfiteatru kwitnie normalne, codzienne życie naszego wieku: jest stacja metra, jeżdżą autobusy. Kawałek starożytności, kawałek historii jakby wrzucony w naszą współczesność. Poza tym Koloseum bardzo pobudza wyobraźnię – wystarczy, że dotknę kamiennych ścian, a już wydaje mi się, że słyszę okrzyki gladiatorów, wrzaski publiczności, ryki zwierząt, tętent kroków rzymskich legionistów…Też tak się Wam zdarza, że w Koloseum przenosicie się do innego świata?